Parayı Kim Buldu .. ?
Para icat edilmeden önce, deniz kabuğundan kıymetli metallere kadar çeşitli mallar değişim aracı olarak kullanılmıştır. İlk parayı Lidyalılar bulmuştur. Tarihi kayıtlara göre, M.Ö. 118 yılında Çinliler deri para kullanmışlardır. İlk kağıt para ise M.S. 806 yılında yine Çin’de ortaya çıkmıştır. Batıda kağıt paraların basılması ve kullanılması 17 nci yüzyılın sonlarına rastlamaktadır. Tarihçilerin bildirdiğine göre, altın ve gümüş paraları yaygın olarak kullanan en eski millet, Anadolu ve Ege havzasındaki eski Yunanlılar olmuştur. Yakın zamana kadar, bulunabilen paralara dayanarak Osmanlılarda ilk parayı Orhan Beyin bastığı kabul ediliyordu. Yeni bulunan bir sikkeye göre ilk paranın Osman Bey zamanında basıldığı kesin olarak tespit edilmiştir. Bu paraların basılmasından sonra, tedavülde olan Selçuklu paraları yavaş yavaş piyasadan çekilmiştir. Fatih Sultan Mehmed Han, İstanbul’u fethettikten sonra, bu zamana kadar kullanılmakta olan gümüş akçe yerine 1478’de 23 ayar ilk altın sikkeyi bastırmıştır. Kestirilen sikke ve akçelere, han, sultan gibi sıfatların kullanılması, Birinci Sultan Murad devrinde başlanmıştır. Sultan Dördüncü Muradzamanında Sadrazam Kemankeş Ali Paşa, akçenin yerini tutacak olan Para adında yeni sikkeler bastırmıştır. Yine aynı devirde Kuruş ismini taşıyan başka paralar da çıkartılmıştır. Sultan Üçüncü Ahmed Devrinde ilk olarak Lira tabiri kullanılmaya başlanmıştır. Bu tabirler günümüze kadar devam edegelmiştir.
Sahte Para: Para değeri varmış gibi görünen, ama herhangi bir değeri olmayan, yapımına hile karıştırılmış ya da taklit edilmiş para anlamına gelmektedir. Bu parayı kullananların amacıysa alacaklıları paranın gerçek değeri konusunda aldatmaktır. Sahte para kullanılması, bu paranın piyasaya sürülmüş olduğu anlamına gelmektedir. Sahte para imalatı, piyasaya çıkarılması ya da çıkarılma amacıyla hazırlanması dünya genelinde suçtur.
- Milattan Önce 2500 yıllarında, Mısır ve Mezopotamya’da insanlar altın ve gümüşü ilk olarak para birimi olarak kullanmaya başladıkları zamandan itibaren, vergi toplama geleneği çok daha kolay hale geldi.
- İnsanlık tarihi en büyük derdi olan ‘vergi’ mevzusunu ilk dönemlerden beri maalesef hiçbir şekilde çözemedi. Ta ki, beş bin yıl önce Mısırlılar işgücüne karşılık sahip oldukları değerli eşyaları takas etmeye başladıkları andan itibaren.
- Maalesef paranın icadı hırsızlığı da ortaya çıkardı. Eski dönemlerde tapınaklar tarihin ilk bankaları olarak görev yaptı. Bu nedenle tapınaklar sık sık hırsızlar tarafından yağmalanıyordu.
- Milattan Önce 1750 yıllarında ilk kez kiliseler papalar aracılığıyla kredi vermeye başladı.
- Kağıt para ilk olarak 806 yıllarında Çin’de ortaya çıktı. Marco Polo yaklaşık üç yüzyıl sonra Çin seyahati sırasında kağıt parayı görünce oldukça hayerete düştü.
- Kağıt para tüm dünyada yaygınlaşınca 15′inci yüzyılda Çin’de enflasyon ortaya çıktı.
- Tüm dünya piyasalarında dönen demir ve kağıt ABD dolarının bugünkü toplam değeri ortalama 829 milyar dolar civarında.
- Bu nakit paranın üçte ikisi deniz aşırı ülkelerde dönüyor.
- Dünyada en çok bakteri ABD doları üzerinde bulunuyor. Yani en mikroplu para ‘Amerikan doları’.
- 1916 yılları civarında bir dönem Washington’da paralar yıkanabiliyor, ütülenebiliyor ve hatta yeniden basılabiliyordu.
- ABD paraları ağaçtan üretilmiyor. Yüzde 75 oranında pamuk, yüzde 25 oranında da sentetik madde içeriyor.
- 1949 yılında Frank McNamara isimli bir kişi New York’ta arkadaşlarını yemeğe çıkardı. Fakat yanına nakit para almayı unutunca ilginç bir yöntem geliştirdi. Arkadaşlarına mahçup olan McNamara, ‘Diner’s Club Cart’ adında nakit parayla harcama yapmayı gerektirmeyen bir klüp kartı yarattı. Bu kart sistemi bugünkü kredi kartı sisteminin temelini oluşturdu.
- ‘Diner’s’ kart çatısı altında 14 restoran birleşti ve kart sahiplerinden yılda üç dolar kart ücreti kesildi.
- İskoçyalı John Shepherd-Barron isimli bir mucit, tarihteki ilk ATM makinesini Londra’daki Barclay Bankası için yarattı. Bu ATM’lerde önceden plastik kartlar yoktu. Özel bir carbon-14 güvenlik sistemli çekler kullanılıyordu